YAĞMUR

Uyu! Gözlerinde renksiz bir perde,

Bir parça uzaklaş kederlerinden.

Bir ruh gülümsüyor gibi derinden,

Mehtabın ördüğü saatler nerde?

Varsın bahçelerde rüzgar gezinsin,

Yağmur ince ince toprağa sinsin,

Bir başka alemden gelmiş gibisin,

Dalmış gözlerinle pencerelerde.

S-1) Yağmur adlı parçayla yağmur şiirini yazılış amaçları ve dil özellikleri bakımından karşılaştırınız. Aradaki

farkları nedenleriyle açıklayınız. (10 p)

0.5 mm’den daha büyük sıvı damlaları şeklindeki yağışa

yağmur denir. Eğer hava dağılırsa damlalar daha da

küçülebilir. Yağmur, metar ve gözlemlerde R ile rapor

edilir. Yağmurun yoğunluğu, düşme oranına bağlıdır.

S-2) Manzumeye örnek olabilecek 2 şiir adı yazınız. (6 p)

1). ………………………………………………..…………2)………………………………………………………..

S-3) “Sanatçı doğaya karşı değil, sanata karşı dürüst olmalıdır. Doğanın en gerçekçi taklidinden sanat çıkmaz; ama bir

yapıtta bütün doğa sönmüş olup da o eser yine de övgüye değer olabilir.” Bu parçada sanatın hangi özelliği

vurgulanmaktadır. (9 p)

Kadınlar bilirim ülkeme ait

Yürekleri Akdeniz gibi geniş, soluğu Afrika gibi sıcak

Göğüsleri Çukurova gibi münbit

Dağ gibi otururlar evlerinde

Limanlar gemileri nasıl beklerse

Öyle beklerler erkeklerini

Yaslandın mı çınar gibidir onlar sardın mı umut gibi.

ERDEM BEYAZIT

S-4) Yukarıdaki şiirleri aşağıda istenen şiir kavramlarına göre karşılaştırınız. (15 p)

İncecikten bir kar yağar

Tozar Elif Elif diye

Deli gönül abdal olmuş

Gezer Elif Elif diye

KARACAOĞLAN

Hakan-ı osmani-neseb kim münderic zatında heb

İslam-ı faruk-ı arab ikbal-i perviz-i acem

Sultan Murad-ı kamuranefser-dih ü kişver-sitan

Hen padişah hem kahraman sahib-kıran-ı cem-haşem

NEF’İ

1 2 3

Şiirin ölçüsü (vezni)

Şiir geleneği

Nazım birimi-Nazım şekli

Kafiye ve Redifi

Teması

S-5)Manzume ve şiirle ilgili olarak verilen cümlelerin karşısına doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız. ( 8 p)

 Şiirde anlatılanları düzyazıyla ifade ederiz, manzumede anlatılanları düzyazıyla ifade edemeyiz. ( )

 Şiirde olay örgüsü yoktur, manzumede olay örgüsü vardır. ( )

 Şiirde bireysellik duygu ve çağrışım geri plandadır. ( )

 Manzumede toplumsal konular yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar işlenir. ( )

 Şiirde çok anlamlılık ve imge ağır basarken manzumede sözcükler genellikle mecaz anlamında kullanılır. ( )

 Manzumeler genellikle didaktik metinlerdir ( )

 Yapı ve dil-anlatım yönüyle manzumeler hikayeye daha yakındır. ( )

 Manzum hikâyeler birer manzumedir. ( )

S-6) Aşağıda istenen bilgilere, sorulara cevap veriniz. Cevaplarınızı kutucuklara tek kelime ile yazınız. ( 20 p)

1 “Ben ağladıkça pembeleşir yanakların ey kara gözlüm.” 

2 Dünya bir han konan göçer 

3 Aşk derdiyle hoşem el çek ilâcımdan tabib

Kılma derman kim helâkim zehri dermanındadır 

4 Her gölge bir insan kadar inceydi, derindi 

5 Ay yüzlü, servi boylu, servi, inci, gül, bülbül 

6 Âlem sele gitti gözüm yaşından 

7 Saçlarına yıldız düşmüş koparma anne 

8 Hangi çılgın bana zincir vuracakmış şaşarım. 

9 Uçmak da konmadan kıyısız bir denizde rûh Benzer mi böyle bir kuşa Tufan içinde Nûh 

10 Hediye namıyla bir şey gönderme ,

Âdet edip hiç misafir kondurma 

11 “O gün bugün, hep sessiz ağlaşırlar geceler, 

12 “Çal sevdiceğim, çal güzelim, çal meleğim, çal.” 

13 Şakaklarıma kar mı yağdı, ne var 

14 “Benim adım dertli dolap, Suyum akar yalap yalap” 

15 Bestelenmek için yazılan ve bir ezgiyle söylenen divan şiiridir. 

16 Bir kimseyi yermek ya da toplumun bozuk yönlerini eleştirmek amacıyla yazılan koşmanın konusudur. 

17 4-4-3-3 şeklinde yazılan Batı tarzı şiir biçiminin adıdır. 

Cehennem olsa gelen göğsümüzde söndürürüz

18

Bu yol ki hak yoludur dönmek bilmeyiz yürürüz 

19 Kaside içinde gazel olarak bilinen bölümdür. 

20 Kasidenin en güzel beyitine verilen isimdir. 

S-7. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun sözcükleri yazınız ( 16 p )

( Vurgu, Cönk, Açık, Kapalı, Aruz,Tonlama, bir Taşlama, Kutadgu Bilig, Garipçiler, Hicviye, Divan,Hece, iki)

 Halk şairleri,şiirlerini ……………………………………..isimli defterde toplarlardı.

 Eleştiri ve yergi içeren koşma türüne …………………………………… denir.

 Gazelin ölçüsü…………………………… ölçüsüdür.

 Edebiyatımızda şiirde ölçüyü reddeden ilk edebiyat topluluğu ……………………………………………dir.

 Edebiyatımızda aruz ölçüsünün ilk kullanıldığı eser, ……………………………………….………..’dir.

 Ünlüyle biten (•) ile gösterilen hece……………………….hecedir.

 Kafiye olan sesli harflerin üzerinde uzatma işareti “^” varsa, bu sesliler …………………………ses olarak kabul edilir.

 Konuşma ve okuma sırasında seste meydana gelen değişiklikler………………………………………..olarak adlandırılır.

S-8) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplandırınız? ( 16 p)

I.değirmeni yürütür II.Bir ah çeksem III.Ne halden anlayan IV.Gözüm yaşı V.dağı taşı eritir VI.bulunur

1-Yukarıda parçalara ayrılan dizelerin anlamlı şekilde sıralanması aşağıdakilerden hangisidir?

A.I-II-V-IV-III-VI B.V-VI-IV-II-I-III C.II-V-IV-I-III-VI D.VI-II-V-I-IV-III E.IV-I-VI-III-II-V

2- Sen gece kadar aydınlık Gündüz gibi karanlıksın

Bu dizelerde aşağıdaki sanatlardan hangisi vardır?

A-Telmih B- İstifham C- Nida D- Tekrir E- Tezat

3- Bulunmaz mı yâr sana

Çünkü Ferhat’ım dersin

Şu dağları yarsana

Bu dizelerde bulunan sanatlar, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

A-Tevriye – telmih B-Cinas – telmih C-Seci – tezat D-Teşbih – cinas E-Teşbih – teşhis

Yokuşa yukarı keklik sekişli

İnişe aşağı tavşan büküşlü

Düşmanın görünce şahin bakışlı

Kuğuya benziyor boynu kır atın

4- Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A-Hece ölçüsüyle yazılmamıştır. B-Didaktik şiir değildir. C-Kafiye kullanılmıştır.

D-Tezat sanatına yer verilmiştir. E-Benzetmeye başvurulmuştur.

Soru 1 2 3 4 5 6 7 8 Toplam

Puan