2) ‘’B’’ şiirindeki altı çizili dizelerde edebi sanatları bularak açıklayınız.(3+3 )=6 P.

TEŞHİS (KİŞİLEŞTİRME) AŞK ODU DERKEN AŞK OD’A (ATEŞE) BENZETİLEREK TEŞBİH SANATI VARDIR.

3)Aşağıdaki kavramları tasavvufî düşünceye göre tanımlayınız. (2+2+2+2+2=10 P)

âşık: ALLAH’A AŞIK OLAN

Saki : İLAHİ AŞK ŞARABINI SUNAN , MÜRŞİT

Dergah: TEKKE , İLAHİ AŞKIN VERİLDİĞİ YER

İnsan-ı Kâmil: NEFSİN İSTEKLERİNDEN GEÇEREK OLGUN İNSAN OLAN KİŞİNİN MAKAMI

Fenafillah: KENDİ VARLĞINI ALLAHIN VARLIĞINDA ERİTME

4) Kutadgu Bilig’le ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. (2+2+2+2+2)

a) Yazarı? YUSUF HAS HACİP

b) Hangi nazım geleneği başlamıştır? MESNEVİ

c) Hangi Türkçe’yle yazıldığı: HAKANİYE TÜRKÇESİ

d) Türü: SİYASETNAME

e) Eserin ne anlama geldiği: MUTLULUK VEREN BİLGİ

5) Kaşgarlı Mahmut’un eseri hakkında 5 farklı bilgiyi maddeler halinde yazınız. (2+2+2+2+2)

​ 11. yüzyılda yazılmıştır.

​ Türkçenin ilk sözlüğü, antolojisi, ansiklopedisi ve dil bilgisi kitabıdır.

​ Araplara Türkçe öğretmek, Türkçenin yaygınlığını göstermek için yazılmıştır.

​ Kaşgarlı Mahmud tarafından yazılmıştır.

​ Yazarı, birçok Türk boyunu gezerek derlemeler yapmıştır.

​ Sözcükleri güzel örnekleyen atasözleri ve şiirler kullanmıştır. (Bu özelliği, onun, kendinden sonraki Türk yazını için çok önemli bir kaynak olmasını sağlamıştır.)

​ Divanü Lügati’t Türk 7500’den daha fazla Türkçe sözcük içerir.

​ Dönemin özelliklerini yansıtan kelimeleri barındırır.

​ Karahanlı Türkçesi ile yazılmıştır.

6) Aşağıda boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle tamamlayınız.(10 puan)

*İlk Divan şairi…HOCA DEHHANİ dir.

* Allah’ı öven ve Allah aşkını anlatan şiirlere İLAHİ denir.Bu türün en ünlü şairi YUNUS EMREDİR

* Divanü Lügati’t Türk ARAP alfabesi kullanılarak yazılmıştır.

*Türeyiş UYGUR Türklerine ait bir destandır.

İlahi öküş hamd ayur men sanga (İlâhi, pek çok hamdederim sana)

Sening rahmetingdin umar men onga (Senin rahmetinden hayır umarım)

Bilig birle bilnür törütgen (Bilgiyle bilinir yaratan Tanrı)

Biligsizlig içre kanı hayr yidi (Bilgisizlikten nerde, gören hayrı?)

Bilig bilmegendin bir ança budun (Bilgi bilmemekten nice insanlar)

Özelgin but itip idim bu tidi (Elleriyle put yapıp rabbim dedi)

7) Yukarıda Atabet’ül Hakayık adlı eserden alınan bölümlerden hareketle, bu eserin nazım birimini, ölçüsünü, yazarının adını, Atabet’ül Hakayık’ın ne anlama geldiğini ve eserde nelerden bahsedildiğini yazınız. (2+2+2+2+2= 10 P)

Nazım birimi: BEYİT /DÖRTLÜK

Ölçüsü: ARUZ / HECE ÖLÇÜSÜ

Yazarın adı: EDİP AHMET YÜKNEKİ

Atabet’ül Hakayık’ın ne anlama geldiği: HAKİKATLERİN EŞİĞİ

Eserde nelerden bahsedildiği: AHLAK , EDEP , CÖMERTLİK BİLGİNİN ÖNEMİ , BİLGİNİN FAYDASI

8) Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet dönemindeki ilk yazılı eserlerin ortak özelliğidir?(5 p)

A) Aynı ölçüyle yazılmaları

B) Aynı nazım biçimleriyle yazılmaları

C) Aynı yazar tarafından yazılmaları

D) Didaktik yönlerinin ağır basması

E) Birer siyasetname olmaları

B) Aşağıdakilerden hangisi destan geleneğin​den halk öykücülüğüne geçiş döneminin ürünüdür?

A)    Kutadgu Bilig

B)   Divan-ı Lûgat’it Türk

C)   Kitab-ı Dede Korkut

D)   Şecere-i Türkî

E)   Atabet’ül HakayıK

9) Tasavvufta ‘aşk’ için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)Kişi dünyaya aşkla bağlanmalı, bütün nimet-lerden yararlanmalıdır.

B)Geçici aşk, dünya güzelliklerine; gerçek aşk, Tanrı’ya duyulan aşktır.

C)Tasavvufta aşk, Tanrı’ya ulaşma, Tanrı’da eri¬yip yok olmalıdır.

D)Aşk Tanrı’nın gizi (sır), insanlara bağışıdır.

E) Evrenin yaratılmasına neden, Tanrı’nın ken¬dine duyduğu aşktır; bu nedenle önemlidir.

10) Aşağıda verilen özelliklerden hangisi geçiş dönemine (11. ve 12.yy) ait değildir?

A) Dilde Arapça ve Farsça sözcüklerin görülmesi

B) Şiirlerde hem dörtlük hem de beyit nazım birimlerinin kullanılması

C) Eserlerin sadece İslamiyet öncesine ait türlerle oluşturulması

D) Öğüt verici (didaktik) türde eserlerin yazılması

E) Uygur alfabesinin yanında, Arap alfabesinin de kullanılması

B) Aşağıdakilerden hangisi “Divan-ı Lugati’t – Türk” adlı eserin özelliklerinden biri değildir?

A) Türklere Arapça öğretmek amacıyla yazılmıştır.

B) Ansiklopedik bir sözlüktür.

C) Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır.

D) Uygur alfabesi hakkında bilgiler verir.

E) Türk kültürü ve yaşayışına dair bilgiler içerir.